Eigendomsstrategie – en de onderschatte impact ervan op het succes van je bedrijf

Miguel Meuleman

Door Miguel Meuleman

Professor of Entrepreneurship

26 januari 2024

Het belang van eigendomsstrategie wordt vaak onderschat. Heel wat ondernemers denken er niet of onvoldoende over na, maar de keuzes die je bewust of onbewust maakt, kunnen wel een grote impact hebben op de bedrijfsgroei. Stel je je bedrijf wel of niet open voor aandeelhouders? En zo ja, voor welk type van aandeelhouders? Miguel Meuleman, professor Ondernemerschap aan de Vlerick Entrepreneurship Academy, legt uit waarom het belangrijk is om stil te staan bij je eigendomsstrategie.

web-insights-ownership-structure-miguel-meuleman

Het ‘rich versus king’-dilemma

De afwegingen die je als ondernemer moet maken op vlak van eigendomsstrategie zijn eigenlijk vrij rechtlijnig. Daarvoor grijpt Miguel Meuleman terug naar een studie van Harvard-professor Noam Wasserman. “Het eigendomsdilemma kent twee uitersten: ga je voor maximale waardecreatie (rich) – of kies je voor controle (king)? Ondernemers die controle opgeven in ruil voor extern kapitaal creëren gemiddeld gesproken meer waardevolle bedrijven. Controle opgeven gaat niet enkel over eigendom, maar ook over je rol in het bedrijf door een externe CEO aan te nemen of een stap achteruit te zetten in de raad van bestuur. Hoewel je aandelenpercentage kleiner wordt, is dat aandeel absoluut gezien meer waard dan bij ondernemers die geen controle opgeven. Typisch voor hen is dat ze zelf aan het roer van hun bedrijf blijven, maar ten koste van groei en waardecreatie.” Controle behouden en maximaal waarde creëren is mogelijk, maar eerder uitzonderlijk.

thumbnail-video-ownership-strategy-miguel-meuleman

De impact van eigendomsstrategie op de groei van jouw bedrijf

De eigendomsstructuur van jouw bedrijf kan een concurrentievoordeel creëren, maar ook de kans op groei belemmeren. Professor Ondernemerschap Miguel Meuleman legt uit hoe diverse eigendomsmodellen een impact hebben op succes – en hoe je als ondernemer de juiste keuzes maakt.

Het ene is daarbij niet beter dan het andere volgens Miguel. “De keuze hangt vooral af van je eigen ambitie. Maar ik stel wel vast dat sommige ondernemers te weinig nadenken over hun financiële structuur en hoe hun eigendomsstrategie kan bijdragen tot waardecreatie. Uiteraard zijn er duidelijke trade-offs. Wanneer het je ambitie is om onafhankelijk te zijn en de identiteit van je bedrijf te bewaren, dan is dat prima. Maar onderschat niet wat externe investeerders kunnen betekenen voor je groei. Het is essentieel dat je eigen motivatie gealigneerd is met je eigendomsstrategie. Een mismatch zal voor frustraties zorgen voor jezelf en andere stakeholders.”

Van eenhoorn tot kameel

We kennen allemaal de zogenaamde ‘unicorns’. Het zijn bedrijven die heel veel kapitaal ophalen en snel groeien, wat de eerste jaren vaak ten koste van winstgevendheid gaat. Een heel agressieve en risicovolle strategie, maar ze kan ook heel succesvol zijn. Aan de andere kant van het spectrum staat de kameel. Deze bedrijven zijn conservatiever en de focus ligt hier sterk op winstgevendheid.

“Onder kamelen zien we wel enige diversiteit,” zegt Miguel. “Er zijn ondernemingen die volledig op zichzelf staan. Ze financieren hun groei vooral via interne middelen – door de winst te herinvesteren – eventueel aangevuld met schuldfinanciering. Hoewel het behouden van controle de groei eventueel vertraagt, is het zeker mogelijk om op deze manier een mooi bedrijf uit te bouwen. Maar je hebt even goed kamelen die zo nu en dan wel open staan voor externe investeerders. Ze doen dat echter heel gericht en weloverwogen met als doel een extra impuls te geven aan hun groei en meer marktaandeel te nemen. In sommige sectoren zal je op een bepaald moment misschien meer schaal nodig hebben, en dus ook externe financiering. Growth equity vormt zo een opkomend type investeerder die minderheidsparticipaties nemen in groeigerichte bedrijven. Mijn boodschap is vooral om voldoende en regelmatig te reflecteren. Wat is de juiste eigendomsstrategie in jouw bedrijf, gegeven je persoonlijke ambities, maar ook gegeven de uitdagingen die er eventueel in de sector zijn.”

Soorten eigendomsmodellen

Privaat (gesloten) model
Het eigendom is in handen van een beperkt aantal private aandeelhouders, vaak de oprichters en/of de familie. Er zijn geen externe investeerders.

  • Voordelen: Je behoudt de controle, je werkt volgens een langetermijnoriëntatie en je creëert je eigen identiteit. Je bepaalt dus zelf de definitie van succes en welke doelstellingen – financiële of andere – voor jou de hoogste prioriteit hebben.
  • Nadelen: Wegens gebrek aan financiering is ook je groeipotentieel mogelijks beperkt. En er is geen externe, kritische stem aanwezig die de discipline kan verhogen, kan helpen professionaliseren of zaken in vraag durft stellen.

Publieke model
Deze bedrijven zijn beursgenoteerd. Het eigendom is in handen van het publiek, al dan niet met minder- of meerderheidsaandeelhouders.

  • Voordelen: veel toegang tot financiering, grote visibiliteit, marktdiscipline, liquiditeit, diversificatie van het vermogen en je hebt op elke moment een waardebepaling.
  • Nadelen: kortetermijndenken, rapporteren en volatiliteit van de beurs.

Hybride model
Dit zijn private bedrijven met een beperkt aantal externe investeerders (private equity, venture capital). Soms worden deze private investeerders op lange termijn mede-eigenaar, soms lopen ze even mee en stappen daarna weer uit. Sommige ondernemers stellen hun bedrijf ook open voor investeringen van het personeel (bv. coöperatie).

  • Voordelen: toegang tot financiering en externe kennis, diversificatie van het vermogen, incentives voor het personeel, aantrekken van talent, en discipline.
  • Nadelen: Opgeven van controle, en een exitoriëntatie (gezien de externe investeerders op een bepaald moment terug willen verkopen).

Tijd voor reflectie

Is jouw financiële strategie gealigneerd met je persoonlijke ambitie als ondernemer én met je bedrijfsstrategie? En biedt dat resultaat een antwoord op de uitdagingen die je hebt in de markt? Dat zijn volgens Miguel de vragen die elke ondernemer zich zou moeten stellen.

“Niet alleen is het belangrijk om grondig na te denken over eigendom als strategische keuze, maar je moet ook durven om die driehoek regelmatig opnieuw in vraag te stellen. Leg eens alle keuzeopties naast elkaar en kijk wat ze kunnen betekenen voor jouw bedrijf. Ik zie op vandaag veel bedrijven die door gebrek aan financiering beperkt zijn in hun groei. Deze strategische vragen kunnen veel waarde creëren, maar de keuzes die je uiteindelijk maakt, hangen af van het traject dat jij met je bedrijf wil afleggen,” besluit Miguel.

Growth Scan

Wil je jouw bedrijf duurzaam laten groeien? Krijg een voorproefje van onze Growth Scan© – een uniek instrument dat de groeinoden van jou en je bedrijf analyseert.

Neem contact op!

Miguel Meuleman

Miguel Meuleman

Professor Entrepreneurship