Het hobbelige pad naar een succesvolle scale-up: Europees Scale-Up Rapport legt vijf belangrijke uitdagingen bloot

Dat blijkt onder meer uit een grootschalig onderzoek van Vlerick Business School in opdracht van Scale-Ups.eu. Enerzijds baseerden professor Veroniek Collewaert, professor Sophie Manigart en post-doctoraal onderzoeker Thomas Standaert zich op informatie over ruim 80.000 scale-ups in 8 Europese landen. Anderzijds onderzochten ze specifiek de managementpraktijken via een gerichte bevraging bij 124 van deze scale-ups.De mythe van de innovatieve techbedrijven

Het traditionele beeld van de scale-up als hoogtechnologisch bedrijf klopt niet. Slechts 1 op 10 Europese scale-ups is actief in de ICT-sector en slechts 4% in biotech of healthcare. Bovendien zien we ook dat slechts 1 op 4 scale-ups aangeeft een product of dienst gecreëerd te hebben dat nieuw is op wereldschaal; ongeveer 1 op 3 geeft aan zelfs helemaal niks nieuws te hebben. Gemiddeld genomen, zijn scale-ups dus niet zo innovatief als algemeen wordt aangenomen. Hier lopen scale-ups actief in ICT en in biotech of healthcare voor op de rest.

De gemiddelde Europese scale-up genereerde in 2017 ongeveer 1,7 miljoen euro in sales, wat 30% hoger was dan het jaar voordien. Bij Europese scale-ups actief in consumentengoederen en -diensten was die groei groter (38%). Dat komt vooral door de exponentiële toename van B2C e-commercebedrijven (bv. Zalando, ShowroomPrivé of Just Eat). ICT scale-ups komen op de tweede plaats, gevolgd door transportbedrijven. Ook wat tewerkstelling betreft, doen deze sectoren het beter. Qua aspiraties naar de toekomst toe, zijn het vooral ICT en biotech/healthcare bedrijven die ditzelfde groeipad willen verderzetten.

De 5 belangrijkste uitdagingen op het groeipad

Ambitie om te groeien alleen volstaat niet. Uit het Scale-Ups.eu rapport blijkt dat scale-ups 5 grote uitdagingen identificeren waarmee ze worstelen inzake verdere groei. Overheen alle vijf blijkt dat externe financiering een groot verschil maakt: scale-ups die reeds externe investeerders aan boord hebben, staan veel verder in hun professionalisering dan zij die vooral afhankelijk zijn van eigen middelen. 

Jürgen Ingels, founder Scale-Ups.eu: “Externe financiering is een belangrijke factor voor professionalisering en groei. Echter blijkt dit ook meteen één van de grootste uitdagingen te zijn voor scale-ups. High quality networking en matchmaking is daarom van uiterst belang. Het Scale-Ups.eu rapport toont de nood aan time squeezing aan en meteen ook de bestaansreden van onze organisatie. Heb je ambitie om te groeien? Zoek relevante investeerders, ga voor smart money. Laat ze het pad naar succes effenen.”

Uitdaging 1: Rekrutering en talentmanagement

1 op 3 scale-ups ziet het vinden en houden van werknemers als hun #1 uitdaging voor verdere groei. Scale-ups staan echter nog niet ver qua HR-professionalisering:

• Slechts 40% van de scale-ups rekruteert in het buitenland
• Slechts 25% van de scale-ups schakelen rekruteringsbureaus of headhunters in om de juiste talenten aan te trekken
• Slechts 36% van de scale-ups beschikt over een onboarding proces voor nieuwe werknemers

Vooral scale-ups met externe financiering staan veel verder in hun HR-beleid en zouden eveneens veel baat hebben bij de ontwikkelding van een professioneel HR-beleid.

Uitdaging 2: Financiering

Het vinden van voldoende financiering is voor bijna 1 op 3 scale-ups de belangrijkste uitdaging. Interessant is echter dat vooral scale-ups die reeds externe equity financiering opgehaald hebben, financiering als belangrijkste uitdaging aanhalen. Dit wijst op het bestaan van een scale-up kloof in Europa; het vinden van kleinere, early-stage bedragen lukt, maar eens scale-ups naar grotere follow-on rondes moeten overstappen, worstelen er toch veel om die financiering rond te krijgen.

• Bijna 40% van de scale-ups gebruikt uitsluitend eigen middelen om hun groei te financieren; ze staan dus ofwel niet open voor externe financiering of slagen er niet in om die op te halen
• 62% doet een beroep op minstens één externe financieringsbron, waarbij de bank het populairste is, gevolgd door subsidies.
• Slechts 30% van de scale-ups uit de bevraging haalde al geld op bij externe equity investeerders

Uitdaging 3: Toegang tot de markt

• Bijna de helft van de scale-ups moest het van bij de oprichting opnemen tegen meerdere concurrenten in hun thuismarkt; er is dus geen angst om zich op een gevestigde markt te wagen
• Gemiddeld hebben scale-ups 2 voltijdse salesmedewerkers nodig om 1 miljoen euro jaarlijkse verkoop te genereren; daarna is er gemiddeld 1 extra salespersoon nodig per extra 1 miljoen euro in sales.
• Minder dan de helft (43%) is actief in het buitenland; ze doet dat vaak onder impuls van hun externe investeerders
• Slechts 10% van de niet-internationaal actieve scale-ups heeft plannen voor internationalisering

Een belangrijke conclusie uit het rapport is dat externe investeerders een functie van katalysator aannemen om internationaal te groeien. Ook heeft slechts 1 op 3 scale-ups nagedacht over een mogelijk exitstrategie wanneer het bedrijf daar rijp voor is. Het meest voorkomende scenario daar is de overname van de scale-up door een ander bedrijf.

Uitdaging 4: Leiderschap

• Ondernemers van scale-ups betalen zichzelf een relatief laag loon (gemiddeld 67.000 euro in basisverloning per jaar) maar behouden wel 70% van de aandelen
• De helft van de Europese scale-ups heeft een Raad van Bestuur
• 1 op 3 heeft minstens 1 onafhankelijke bestuurder

De toevoeging en vervanging van ondernemende teamleden en het advies van onafhankelijke bestuurders heeft een gunstige invloed op de duurzame groei van de scale-ups door een toename van het menselijk kapitaal.

Uitdaging 5: Infrastructuur

Hoewel dit door de scale-ups als minst belangrijke uitdaging werd geïdentificeerd, zien we ook hier veel mogelijkheden tot verdere professionalisering:

• Ongeveer 70% gebruikt reeds een dashboard of softwarepakket voor het opvolgen van kosten
• Slechts 42% gebruikt een ERP-systeem

Hierin investeren kan scale-ups helpen bij het omgaan met de toenemende complexiteit van hun bedrijven.

Veroniek Collewaert:, professor Ondernemerschap aan Vlerick Business School: “Algemeen zijn we er met ons onderzoek in geslaagd om een aantal veel voorkomende opvattingen over scale-ups zowel te ontkrachten als te bevestigen. Het zijn niet allemaal innovatieve techbedrijven. Ze hebben niet allemaal externe financiering opgehaald. Maar scale-ups die dat wel doen, zijn meestal veel ambitieuzer en professioneler ongeacht of het dan gaat over hun aanpak inzake rekrutering, sales, bestuur of IT-infrastructuur.”

Over het Europees Scale-up Rapport van Scale-Ups.eu

De studie analyseert de gegevens van 80.451 scale-ups in 8 Europese landen (Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg, Nederland, Zweden en het VK). De scale-ups zijn allen opgericht tussen 2007 en 2013. Om te kunnen spreken van een scale-up moet het bedrijf in kwestie sinds de oprichting minstens 1 miljoen dollar opgehaald hebben bij investeerders of moet het bedrijf een gemiddelde jaarlijkse groei in sales of tewerkstelling van minstens 20% per jaar gekend hebben over een periode van 3 jaar.

Daarnaast werden ook 124 van deze scale-ups tussen februari en juni 2019 bevraagd over hun managementpraktijken. De scale-ups uit de steekproef waren gemiddeld 8,5 jaar oud, hadden ze 21,4 voltijdse medewerkers in dienst en genereerden ze een jaarlijkse sales van 2,5 miljoen euro.

Het onderzoek werd uitgevoerd door Veroniek Collewaert (Professor Ondernemerschap), Sophie Manigart (Professor Financiering) en Dr. Thomas Standaert (onderzoeker) aan Vlerick Business school, in opdracht van Scale-Ups.eu.

We hopen dat de bevindingen van dit onderzoek en de voorbeelden van andere scale-ups een hulp kunnen zijn voor scale-ups die nog volop in de fase van het uitzoeken en uitproberen zitten. Download het volledig Europees Scale-up Rapport. 

Over Startups.be | Scale-Ups.eu

Startups.be & Scale-Ups.eu hebben in 2018 de krachten gebundeld om het aanbod voor het Belgische tech-ecosysteem te versterken. Samen zijn we de one stop-shop voor ondernemerschap in de technologie. We zijn het toonaangevende groeiplatform voor België dat Europa's meest beloftevolle startups en scale-ups verbindt met ons wereldwijde netwerk van deep pocket investeerders, corporate buyers, wereldwijde partners en relevante stakeholders om snel te innoveren en samen te werken met hoogtechnologische bedrijven.

• We stellen startups en scale-ups in staat om aan time squeezing te doen en sneller te groeien.
• We verzamelen relevante gegevens over het Belgisch technologische ecosysteem.
• We creëren kwalitatieve zakelijke netwerkevenementen voor inspiratie en matchmaking.

SuperNova, The Big Score, The Big Squeeze en onze Go Global missies zijn maar een greep uit ons welbekend aanbod. Startups.be | Scale-Ups.eu is de top-of-mind-time squeezer voor tech startups en scale-ups.