AI in de praktijk: begrip schept vertrouwen

• Associate professor AI en Accounting
• Voorheen Senior Lecturer en hoofd FinTech van de Master of Business Analytics aan Auckland Business School
• Gebruikt geavanceerde AI-technologieën om boekhoudkundige en financiële problemen op te lossen
• Houdt van boeiende gesprekken, maakt graag lange wandelingen in de natuur en leest Kuifje en Asterix om haar Frans bij te spijkeren

Helen kent de zakenwereld en de economische krachten die daar spelen, op haar duimpje. Voorafgaand aan haar academische carrière werkte ze namelijk als investeringsbankier in Hongkong. Sinds haar MBA-opleiding speelt Helen – die zichzelf als ‘nogal een nerd’ omschrijft – echter al met het idee om te doctoreren. "De steile leercurve in het bankwezen was aanvankelijk heel boeiend en gaf me veel voldoening. Ik was echter ook nieuwsgierig naar de economische dynamiek achter verschillende fenomenen, maar had nooit de kans om die te onderzoeken", zegt ze. Haar passie om te begrijpen hoe dingen werken, leidde haar uiteindelijk naar de academische wereld. Samen met haar man Paul Geertsema verhuisde ze naar Nieuw-Zeeland, waar ze allebei een doctoraat afrondden.

Binnenkijken in de zwarte doos

In een recente paper die ze samen met Paul schreef, en die ook onze aandacht trok, beschrijft ze een nieuwe machine-learningbenadering voor de relatieve waardering en peer-selectie van beursgenoteerde bedrijven. De paper toonde niet alleen de effectiviteit aan van moderne machine-learningmodellen bij het waarderen van aandelen, maar maakte de voorspellingen van het model ook beter interpreteerbaar. Helen licht toe: "We hebben aangetoond dat de waarderingsmultiples die het model voorspelt, uitgedrukt kunnen worden als een gewogen gemiddelde van de waarderingsmultiples van vergelijkbare bedrijven. Die gewogen waarden kunnen geïnterpreteerd worden als een maatstaf voor vergelijkbaarheid, waarbij een hoger gewicht duidt op zeer vergelijkbare bedrijven of dichtere peers, en een lager of negatief gewicht op ongelijksoortige bedrijven of verdere peers. Op die manier kunnen we binnenkijken in die zwarte doos waar de voorspellingen tot stand komen."

Een tipje van de sluier oplichten

Helens enthousiasme werkt aanstekelijk. Toen ze twee jaar geleden begon met het project dat uiteindelijk tot deze publicatie leidde, zagen echter weinig mensen het nut van de oefening in. "Velen waren van mening dat zolang machine-learningmodellen goede voorspellingen deden, we niet per se hoefden te weten hoe ze dat deden." Twee jaar later is verklaarbare AI echter uitgegroeid tot een populair onderzoeksdomein, omdat het volgens Helen "in onze menselijke aard ligt om te willen weten 'waarom'. Daarbij gaat het bovendien niet enkel om begrip, maar ook om vertrouwen. Iets wat je kan uitleggen, schept vertrouwen."

Aan belangrijke stakeholders uitleggen hoe AI-ondersteunde beslissingen tot stand komen, is Helens passie. Ze voelt zich als academicus verantwoordelijk om complexe AI-technologieën te verduidelijken voor een niet-technisch publiek. "Dat is essentieel om vertrouwen te scheppen in AI en de aanvaarding ervan te versnellen."

Het gaat om de mensen

Helen gaf eerder les aan de twee oudste universiteiten van Nieuw-Zeeland. Wat trok haar aan in Vlerick, naast onze reputatie als digitale koploper in het hart van Europa? "De belangrijkste reden is dat mijn expertise nauw aansluit bij de strategie van de school. Door sterk te focussen op AI en de toepassing ervan in verschillende bedrijfsdomeinen slaagt Vlerick erin topprofesoren en -onderzoekers aan te trekken. Het is een omgeving waar mijn ervaring en expertise naar waarde worden geschat en waar er ruimte is voor mijn professionele ambities." Helen apprecieert het feit dat Vlerick samenwerkt met het bedrijfsleven, de industrie en overheidsorganisaties, aangezien dat gepaard gaat met boeiende onderwijs- en onderzoeksmogelijkheden. "Maar wat echt de doorslag heeft gegeven, is de oprechte warmte, toewijding en doeltreffendheid van de mensen bij Vlerick. Die kwaliteiten zie ik bovendien terug in heel de organisatie, en dat is erg indrukwekkend."

Het heden omarmen en voorbereiden op de toekomst

Bij Vlerick zal Helen niet alleen doctoraatsstudenten begeleiden en mentoren, maar ook nieuwe cursussen uitwerken en lesgeven om in te spelen op de groeiende vraag naar haar vakgebied. Ze staat te popelen om eraan te beginnen: "In tegenstelling tot klassieke universiteiten, waar verandering soms erg traag verloopt en het jaren kan duren om een nieuwe cursus in te voeren, is Vlerick flexibel en responsief. Er worden voortdurend opkomende groeigebieden geïdentificeerd en opleidingen uitgewerkt om daarop in te spelen."

Op de vraag wat ze wil bereiken, antwoordt ze: "Mijn doel voor de korte termijn is om te blijven leren en onderzoeken, om de snelle ontwikkelingen op het gebied van AI bij te houden. Ik wil ook leren van mijn collega's en mezelf elke dag verbeteren. Op lange termijn ben ik van plan om vast te houden aan strategieën die eerder effectief zijn gebleken." Ze denkt even na. "En om te genieten van het hier en nu", besluit ze met een glimlach.